مدرسه خوب چه خصوصیاتی دارد؟
این مقاله یک راهنمای کامل برای انتخاب مدرسه و ثبت نام مدرسه است.
با پایان سال تحصیلی و شروع تابستان تازه دغدغه های اصلی والدین که اکنون کدام مدرسه ثبت نام کنیم، شروع می شود. پرس و جوها و جمع آوری اطلاعات در خصوص انتخاب مدرسه مناسب از میان مدارس مختلف آغاز می‌گردد. آیا به این نکته توجه کرده‌اید که در هنگام بررسی برای انتخاب مدرسه مطلوب چه مواردی را باید در نظر بگیرد؟
هنگامی که از افراد مختلف در خصوص مدرسه خاصی سوال می‌کنید، چه نوع سوالاتی را مطرح می‌نمایید تا اطلاعات مناسب در مورد مدرسه مورد نظرخود را به دست آورید؟ این نکته باید مدنظر باشد که معیارهای انتخاب یک مدرسه خوب در میان والدین متفاوت است. ممکن است برای برخی فضای آموزشی مدرسه مهم باشد و برای والدین دیگر شیوه مدیریت یا حتی برای برخی تعدد برنامه‌های فوق برنامه یا حتی مسافت مهم باشد. همچنین این معیارها با توجه به مقاطع تحصیلی مختلف و نیازهای دانش آموزان متفاوت است. والدین دانش آموزانی که فرزندان آنها در مدرسه مورد نظرتان تحصیل می‌کنند حتی خود دانش آموزان می‌توانند یکی از منابع خوب برای شناخت مدرسه باشند. توجه کنید که نظرات یک فرد نمی تواند ملاکی برای انتخاب شما باشد. بهتر است نظرات چندین نفر پرسیده شود و در آخر بر اساس جمع بندی از نظرات تصمیم گیری شود. شیوه عملکرد مدرسه در منطقه هم منبع مهم دیگری می‌باشد.
مدرسه خانه دوم ماست! این جمله‌ای‌ست که از کودکی به ما آموخته شده است و هیچ‌گاه از یاد نبرده‌ایم. اما همانطور که محیط خانه و خانواده باید دارای یک سری ویژگی‌ها باشد تا تربیت فرزندان و روابط بین اعضاء خانواده به بهترین شکل ممکن باشد، محیط مدرسه نیز باید دارای این چنین ویژگی‌هایی باشد. انتخاب مدرسه خوب، همیشه یکی از دغدغه‌های با اهمیت والدین در زمینه تربیت فرزندانشان می‌باشد. مدرسه خوب، ویژگی‌های بسیاری دارد که این خصوصیات هم مادی می‌باشند و غیر مادی. در ادامه به معرفی تعدادی از این ویژگی‌ها خواهیم پرداخت و امیدواریم شما را در امر انتخاب و ثبت نام مدرسه ای موفق‌تر و بهتر برای فرزندانتان یاری نماید.
ویژگی‌های مادی یک مدرسه خوب
بعضا افرادی هستند که به صرف تبلیغات اطرافیانشان اقدام به ثبت نام فرزندانشان در مدرسه می نمایند. اما باید دانست که خوب بودن یک مدرسه به عوامل مختلفی وابسته است. مدرسه باید علاوه بر داشتن محیط آموزشی مناسب، دارای محیط سرگرمی و ورزشی و تفریحی مناسبی هم باشد. یک مدرسه خوب باید دارای هر دو خصوصیت مادی و غیر مادی باشد تا بتواند بازده بالایی در تربیت دانش آموزانش داشته باشد.
مدرسه خوب دارای محیطی نشاط آور و زیبا است
ابعاد کلاس ها و نیمکت ها متناسب با سن و جثه بچه ها طراحی شده است.
دارای فضای علمی، فرهنگی و هنری متناسب با مقطع تحصیلی دانش آموزان است.
مجهز به سیستم های گرمایشی و سرمایشی متناسب بوده و کلاس‌ها دارای روشنایی کافی می‌باشند
مدرسه خوب باید دارای امکانات آموزشی و آزمایشگاهی مناسب باشد
باید در جهت ارتقای استعدادهای دانش آموزان کوشا بوده و تمامی امکانات مورد نیاز را در اختیار آن ها قرار دهد.
خصوصیات غیر مادی مدرسه موفق
اما علاوه بر مواردی که در بالا با عنوان ویژگی‌های مادی ذکر شد، مدرسه‌ای خوب است که بتواند ویژگی‌هایی غیرمادی خوبی هم ارائه دهد. برخی از این ویژگی‌ها عبارتند از:
- مدرسه خوب، دارای مدیری با تقویم آموزشی و برنامه اجرایی سالانه است.
- عوامل مدرسه از مستخدمین گرفته تا مدیران و ناظمان، با دانش آموزان به بهترین نحو ممکن ارتباط برقرار کرده و معمولا رابطه‌ای دوستانه دارند.
- معلمان و عوامل اموزشی دارای سطح سواد کافی بوده و از اطلاعات بروزی برخوردار باشند.
- با اداره آموزش و پرورش و دیگر سازمان های مربوطه ارتباط خوب و موثری دارد
- بین مدیران و عوامل آموزشی و والدین دانش آموزان ارتباط و تعامل مناسبی برقرار باشد.
- دانش آموزان در محیط مدرسه در امور مختلف مشارکت داشته و به نوعی نسبت به مدرسه احساس مسئولیت دارند.
- گاها برخی از مدارس دارای وبسایت ها و وبلاگ می باشند که نشان از مدیریت قوی و بروز بودن آن دارد.
- مدرسه خوب باید دارای شعارهای خوب و مرتبط با بحث آموزش و پروش در دیوار نویسی و تابلوها باشد.
نمونه: یکی بهترین مدرسه‌های دنیا
اگر به عنوان مثال بخواهیم خصوصیات یکی از بهترین مدارس دنیا را مورد مقایسه قرار دهیم، می‌توانیم به مدرسه انستیتو رزی سوئیس معروف به مدرسه پادشاهان اشاره کنیم.
- نسبت معلمین به دانش آموزان در این مدرسه 1 به 5 بوده و هر کلاس حداکثر دارای 10 دانش آموز می‌باشد.
- تعداد دانش آموزان این مدرسه در هر دوره تقریبا 380 نفر می‌باشد که از 60 کشور مختلف انتخاب شده‌اند.
- محیط این مدرسه حدودا 28 هکتار است
- سابقه معلمین این مدرسه حدود 10 سال به بالا می باشد. و…
اینها تنها بخشی از امکانات این مدرسه عالی است. البته امکانات کشوری و جامعه به ما اجازه احداث چنین مدارسی را نمی‌دهد اما می‌توان این ویژگی‌ها را بعنوان ویژگی مرجع در نظر گرفت و با توجه به آن اقدام به یافتن مدرسه ای شایسته نمود.
با توجه به اهمیت موضوع انتخاب و در نهایت ثبت نام مدرسه موارد ذیل نیز می تواند هم به دانش آموزان و هم والدین کمک کند تا بررسی های هدفمندی در جهت انتخاب مدرسه به عمل آورند و هنگام جستجو بهتر است این عوامل را مد نظر بگیرند.
1- مدیر مدرسه
حضور یک مدیر توانمند، منظم و فعال نقش مهمی در موفقیت مدرسه دارد. این امر در مقاطع بالاتر نقش پررنگ‌تری دارد. توجه به موارد ذیل مهم است:
• حضور دائم در مدرسه و دردسترس بودن
• رفتار مناسب و با احترام با کلیه افراد
• آشنایی با شیوه مدیریتی
• نظارت کامل بر کلیه روند مدرسه، تدریس معلمان، عملکرد دانش آموزان
• مشارکت دادن معلمان و والدین در فعالیت‌های مدرسه و نظرخواهی کردن از آنها
• در ارتباط بودن با والدین و در جریان بودن کلیه مسائل و مشکلات دانش آموزان
• توجه به ایجاد نظم در مدرسه و برنامه‌ها
2- معلم
معلم با توجه به ارتباط تنگاتنگ با دانش آموز نقش مهم و تاثیر گذاری در روند تحصیلی دارد. این نکته در مقاطع ابتدایی بسیار مهم می باشد. معلم با انگیزه و توانا در ایجاد علاقمند کردن دانش آموزان و موفقیتشان نقش بسزایی دارد. حضور معلمان توانمند و آگاه به روش تدرس متناسب با دروسی که تدریس می‌کنند و دانش در خصوص آن درس نه‌تنها در تمام مقاطع بالخصوص مقاطع بالاتر مهم می‌باشد.رفتار و برخورد نامناسب معلم می‌تواند یک دانش آموز را از مدرسه یا درس خاصی بیزار کند و دانش آموز افت تحصیلی پیدا کند. توجه به ارتباط معلم با والدین مهم است.یک معلم توانمند نه تنها مهارت علمی و تدریس خوبی باید داشته باشد بلکه باید ویژگی‌های عاطفی و مشکلات دانش آموزان را بشناسد و متناسب با شرایط آنها رفتار کند و توانایی دانش آموزان را بالخصوص در شیوه ارزشیابی مد نظر بگیرد و نظرات شخصی او بر ارزشیابی عملکرد دانش آموز تاثیر گذار نباشد.
3- فضا و امکانات آموزشی
فضای فیزیکی مدرسه از نظر تمیز بودن و ایمن بودن مهم می باشد. در مقاطع ابتدایی وجود یک فضای مناسب برای تحرک و فعالیت های مختلف و ورزشی مهم است. وجود امکانات آموزشی (آزمایشگاه،کتابخانه،..) در حد معقول و متعادل و متناسب با استانداردها باشد. امکانات آموزشی درحد بسیار متنوع و بسیار شیک ملاکی بر خوب بودن مدرسه نیست.
4- سیستم ارزشیابی
سیستم ارزشیابی مدرسه با توجه به توانایی‌ها و عملکرد دانش آموزان بسیار مهم است. سیستم ارزشیابی می‌بایست بر اساس عدالت و عملکرد که هر دانش آموز داشته باشد. یک مدرسه خود یک سیستم ارزشیابی مداوم در مدرسه دارد و نتایج آن را در جهت پیشبرد اهداف آموزشی، موفقیت خود دانش آموز به کار می‌گیرد. دانش آموز و والدین را از روند کاری آگاه می‌سازد و درجهت هر چه بهبود کردن عملکرد آنها کوشش می‌نماید.
5- زمان آموزش و فعالیت‌های فوق برنامه
در یک مدرسه خوب معلم‌ها بیشترین زمان کلاس را به فعالیت‌های آموزشی اختصاص می‌دهند. با یک نظم خاصی از زمان خود بهترین استفاده را می‌کنند و به موقع برنامه های درسی را به پایان می رسانند. مدارسی که زیاد برنامه های فشرده و سنگین دارند و دانش آموزان را خسته می‌کنند ملاکی برای خوب بودن نیستند. ناگفته نماند برگزاری کلاس‌های فوق برنامه در حد متعادل بالخصوص برنامه‌هایی که برای آمادگی کنکور و کلاس‌های مفید درسی در جهت پیشبرد برنامه‌های درسی دانش آموزان نقش مهمی در موفقیت تحصیلی آنها دارد.
6- مشاوره خوب و سطح انتظارات مدرسه
یک مدرسه خوب نیاز به مشاوران فعال دارد که در هدایت دانش آموزان نقش مهمی دارند. همچنین یک مدرسه خوب این دیدگاه را باید داشته باشد که همه بچه‌ها می‌توانند موفق شوند و تمرکز بر روی موفقیت همه دانش‌آموزان با هر سطح یادگیری (قوی و ضعیف) می باشد. همچنین وجود مشاوران توانا در هدایت تحصیلی دانش آموزان در انتخاب شاخه و رشته تحصیلی در یک مدرسه ضروری می باشد.
7- توجه به آموزش مهارت‌های گوناگون
یک مدرسه خوب نه تنها تمرکز بر روی آموزش مهارت‌های علمی و تحصیلی دارد بلکه مهارت‌های اجتماعی از قبیل مهارت های زندگی و اجتماعی و همچنین تمرکز بر روی مهارت های اخلاقی نظیر انتقال ارزش‌ها، پرورش دینی و ... دارد و برنامه‌هایی را در خصوص پرورش این مهارت ها در برنامه مدرسه می‌گنجاند.
8- نزدیک بودن به محل سکونت
نزدیکی مدرسه به محل سکونت یکی از ملاک های انتخاب مدرسه می‌باشد. این امر بسیارمهم است، مدارس دور می‌تواند دچار خستگی در دانش آموزان شده و سال تحصیلی سختی را برایشان رقم بزند. دور بودن مدرسه باعث می شود دانش آموزان وقت بیشتری را در رفت آمد بگذرانند و زمان مفید مطالعه آنها ممکن است اختصاص به استراحت کردن داده شود.
9- شهریه مدارس
پرداخت شهریه بسیار بالا برای یک مدرسه و هزینه های غیر ضروری ملاکی برای خوب بودن یک مدرسه نمی‌باشد.
موارد مطرح شده، برخی از موارد مهم در انتخاب یک مدرسه خوب می باشد. آگاهی از این موارد در پرس و جو در خصوص کسب آگاهی از وضعیت مدرسه و انتخاب آن می‌تواند کمک کند تا مدرس مناسبی انتخاب شود.
نمونه یک مدرسه خوب: مجموعه آموزشی دانا
مجموعه آموزشی دانا یکی از مدارسی است که بسیاری از ویژگی‌های عنوان شده در بالا دارد این مجموعه با شعار: دانش-اندیشه- نوآوری-اخلاق، از سال۱۳۸۳ در تمامی مقاطع تحصیلی (پیش دبستان، دبستان و متوسط یک و دو) آغاز به فعالیت نمود. بر این اساس تربیت نسلی متعهد و پایبند به ارزش‌های انسانی و اصول اعتقادی در فضایی با نشاط و پر از انرژی از اهداف قطعی مجموعه می‌باشد. ضمن آنکه از دیدگاه آموزشی، طی سالیان گذشته دغدغه این مجموعه عبور از مباحث تئوری صرف و تلاش در جهت در راستای اهداف بلند مدت خود از ابتدای تاسیس تصمیم بر آن داشت تا با ایجاد یک مجموعه کامل آموزشی – فرهنگی (از دبستان تا دانشگاه) نسبت به تربیت کادری مجرب و توانا برای خدمت رسانی بهتر در مجموعه‌های تحت پوشش خود اقدام نماید.
دپارتمانهای آموزشی دانا
مجموعه آموزشی دانا نیازهای هر مقطع آموزشی را درک کرده و براساس مقطع سن و مراحل رشد فکری و جسمی دانش‌آموزان دپارتمانهای متفاوت آموزشی ایجاد کرده است که بتواند به نسبت تاثیرگذاری و احتیاج مقاطع باعث رشد و شکوفایی دانش‌آموزان شود.
دپارتمانهای در نظر گرفته شده برای پایه دبستان:
دپارتمان رباتیک
دپارتمان هنر، خلاقیت و کارآفرینی
دپارتمان رایانه
دپارتمان زبان
دپارتمانهای پایه دبیرستان:
دپارتمان پژوهش
دپارتمان کارآفرینی
دپارتمان المپیاد
دپارتمانهای آموزشی
هدف مجموعه دانا شکوفایی دانش‌آموزان است و در این راه از دانش متخصصان علوم تربیتی دانشگاه‌های بزرگ کشور نیز استفاده خواهد کرد و با پویاتر کردن آموزش و توجه به موارد شعوری و دانشی دیگر سعی در تربیت شخصیت‌های توانا و هویت‌مند در جامعه دارد که این امر حتما با کمک والدین روند سریع‌تری را طی خواهد کرد.